คู่มือวิธีกินยาคุมกำเนิดครั้งแรกให้ถูกวิธี และปลอดภัย

อ่าน 10,477

วิธีกินยาคุมครั้งแรก ให้ถูกวิธี และปลอดภัย สาวๆ ที่กำลังตัดสินใจกินยาคุม แต่ยังมีความสงสัยว่าจะเลือกยาคุมแบบไหนดี เพราะยาคุมมีหลายแบบ หลายชนิด แต่ละชนิดก็ให้ผลลัพธ์ที่แตกต่างกันอีก และเราจะเริ่มกินยาคุมครั้งแรกยังไง? กินยาคุมเมื่อไหร่ดี? ปัญหาและข้อสงสัยพวกนี้จะหมดไปค่ะ เพราะวันนี้ GangBeauty ขออาสาพาคุณสาวๆ มาเปิดคู่มือวิธีกินยาคุมครั้งแรกยังไงให้ปลอดภัย ตามมาดูกันเลยค่ะ ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับยาคุมกันก่อนนะคะ

ยาคุมกำเนิดคืออะไร?

ยาคุม หรือ ยาเม็ดคุมกำเนิด (Birth Control Pill) คือยาเม็ดที่ใช้เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ ตัวเม็ดยามีส่วนผสมของฮอร์โมนเพศหญิง (เอสโตรเจนและโปรเจสโตเจน) ที่มีคุณสมบัติช่วยยับยั้งการตกไข่ จึงช่วยป้องกันการตั้งครรภ์แบบชั่วคราวได้

ยาคุมกำเนิดแบ่งออกเป็น 2 ชนิดด้วยกันได้แก่

1. ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม (Combined Pill)

เป็นยาคุมที่ประกอบด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสโตเจนในเม็ดเดียวกัน มีฮอร์โมนทั้ง 2 ชนิด เท่ากันในทุกเม็ด มีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ได้สูงมาก แต่มีผลข้างเคียงน้อยมาก มีทั้งแบบ 21 เม็ด และ 28 เม็ด เป็นยาคุมกำเนิดที่นิยมกินกันมากที่สุด

2. ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดี่ยว (Mini pill)

เป็นยาคุมที่มีฮอร์โมนโปรเจสโตรเจนเพียงอย่างเดียว และมีในปริมาณต่ำ ยาคุมชนิดนี้มีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ได้ต่ำกว่ายาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม นิยมใช้ในผู้ที่ใช้ฮอร์โมนเอสโตรเจนไม่ได้ เหมาะสำหรับหญิงหลังคลอดและยังให้นมแม่อยู่ เพราะยานี้ไม่มีผลทำให้น้ำนมแห้ง

จะเลือกซื้อยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมแบบไหนดี?

ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม มี 2 แบบให้เลือกคือ แบบแผง 21 เม็ด และ แบบแผง 28 เม็ด

ยาคุมกำเนิด 21 เม็ด

เริ่มกินยาคุม 21 เม็ด ครั้งแรก อย่างถูกวิธี ไม่ให้ท้อง

ในหนึ่งแผงจะมีเม็ดยาคุม 21 เม็ด และทั้ง 21 เม็ด จะเป็นเม็ดยาสีเดียวกันและมีตัวยาทั้งหมด ไม่มีเม็ดแป้ง หรือ ธาตุเหล็กผสม

วิธีกินยาคุม 21 เม็ด

การกินยาคุมครั้งแรก ควรเริ่มกินภายในวันที่ 1-5 ของช่วงที่มีประจำเดือน เพื่อให้มั่นใจได้ว่าไม่ได้ตั้งครรภ์อยู่ ในหนึ่งแผงจะมีทั้งหมด 21 เม็ด โดยที่บนแผงยาคุมจะมีสัญลักษณ์วันจันทร์ - อาทิตย์ ตามวันในสัปดาห์ และมีลูกศรและตัวเลข 1 – 21 ชี้ระบุแนวทางการกินยาคุมกำกับไว้อยู่ค่ะ เวลาจะกินยาคุมครั้งแรกให้คุณสาวๆ เริ่มกินยาคุมตามวันที่กำกับไว้ได้เลย กินวันละ 1 เม็ด และต่อเนื่องในเวลาเดียวกันของทุก ๆ วัน จนหมดแผง และหยุดกิน 7 วัน แล้วค่อยเริ่มกินยาคุมแผงใหม่ ซึ่ง 7 วันที่หยุดกินยาคุมจะเป็นช่วงที่ประจำเดือนมาค่ะ เริ่มวันที่ 8 ให้คุณสาวๆ เริ่มกินยาคุมแผงใหม่ได้เลยนะคะ แม้ว่าประจำเดือนอาจจะยังไม่หมดก็ไม่เป็นอะไรค่ะ

วิธีตรวจสอบง่ายๆ ว่ากินยาคุม 21 เม็ด ได้ถูกต้องหรือเปล่า เราสามารถสังเกตได้ตามนี้ค่ะ

  • ที่แผงยาคุมจะมีสัญลักษณ์ตามวันในสัปดาห์ จันทร์ - อาทิตย์อยู่ ให้เราเช็กดูว่าเม็ดยาคุมที่เรากินตรงกับวันที่กินยาคุมหรือเปล่า
  • ใช้แอปพลิเคชันช่วยบันทึกการกินยาคุม หรือใช้การตั้งนาฬิกาปลุกเพื่อเตือนเวลากินยาคุมค่ะ เพราะถ้าลืมทานยา จะทำให้ประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดลดลง

ข้อดีของการกินยาคุม 21 เม็ด

ยาคุมแบบแผง 21 เม็ดนี้เหมาะสำหรับคุณสาวๆ ที่กลัวลืมกินยาคุม หรือคุณสาวๆ ที่ขี้ลืมเป็นประจำ เพราะเราสามารถตรวจสอบวันที่กินยาคุมได้บนแผงได้เลยว่ากินถึงวันไหน หรือลืมกินยาคุมวันไหนบ้าง

ยาคุมกำเนิด 28 เม็ด

วิธีกินยาคุม 28 เม็ด ให้ปลอดภัย เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์

ต่อกันด้วยยาคุมกำเนิด 28 เม็ด ซึ่งตัวนี้ในแผงจะมีตัวยาคุมอยู่แค่ 21 เม็ด ที่สีของเม็ดยาคุมเหมือนกัน ส่วนอีก 7 เม็ด ที่สีแตกต่างกันจะเป็นเม็ดแป้ง หรือธาตุเหล็ก

วิธีกินยาคุม 28 เม็ด

เริ่มกินยาคุมครั้งแรกภายในวันที่ 1-5 ของช่วงที่มีประจำเดือน เพื่อให้มั่นใจได้ว่าไม่ได้ตั้งครรภ์อยู่ กินยาคุมวันละเม็ดในช่วงเวลาเดียวกันติดต่อกันทุกวัน เริ่มจากยาคุมเม็ดแรกของแผงไปจดหมดแผง หลังจากกินยาคุมหมดแผงแล้วสามารถเริ่มกินยาคุมแผงใหม่ได้ทันทีค่ะ ไม่ต้องหยุดทาน 7 วันเหมือนยาคุมแผง 21 เม็ดนะคะ ที่สำคัญวิธีกินยาคุม 28 เม็ด ตัวนี้ไม่ได้นับวันตามปฏิทินค่ะ ไม่ต้องแกะทานตามวันที่นะคะ

ข้อดีของการกินยาคุม 28 เม็ด

ก็คือเราสามารถกินยาคุมต่อได้ทันทีหลังจากหมดแผงโดยไม่ต้องรออีก 7 วัน เหมาะสำหรับคุณสาวๆ ที่ไม่อยากกินยาคุมแบบยึดตามปฏิทิน และไม่อยากหยุดทาน 7 วัน เพราะอาจจะทำให้ลืมกินยาคุมไปเลยก็ได้

ถ้าลืมกินยาคุมต้องทำยังไง?

  • ถ้าลืมกินยาคุม 1 เม็ด นึกขึ้นได้ภายใน 24 ชั่วโมง ให้รีบกินยาคุมทันทีค่ะ แต่ถ้าลืมกินยาคุมเกิน 1 วัน ให้กินยาคุม 2 เม็ด ไปเลยที่นึกได้ทันที
  • ถ้าลืมกินยาคุม 2 วัน ให้กินยาคุม 2 เม็ดทันที และให้กินอีก 2 เม็ดในวันต่อไป ในระหว่างนี้ ให้คุมกำเนิดด้วยวิธีการอื่น จนกว่าจะเริ่มกินยาคุมแผงใหม่
  • ถ้าลืมกินยาคุมมากกว่า 2 วันขึ้นไป ให้หยุดกินยาคุมแผงนั้นไปเลยค่ะ และให้คุมกำเนิดด้วยวิธีการอื่น จนกว่าจะเริ่มกินยาคุมแผงใหม่ในรอบประจำเดือนต่อไป

ส่วนประกอบสำคัญที่อยู่ในยาคุม

เรามาทำความรู้จักกับส่วนประกอบสำคัญที่อยู่ในยาคุมกันค่ะ เผื่อมีส่วนประกอบตัวไหนที่คุณสาวๆ อาจจะแพ้ จะได้เลือกทานได้ถูกตัวค่ะ ไปดูกันเลย

EE (Ethinyl estradiol) หรือ เอสโตรเจน

ตัวนี้เป็นส่วนประกอบทดแทนฮอร์โมน ซึ่งยาปรับฮอร์โมนแต่ละแบบ จะแบ่งตามปริมาณเอสโตรเจนที่เป็นส่วนประกอบ คือ ee 20-35 ซึ่งระดับฮอร์โมนที่แตกต่างกันจะเหมาะกับผู้หญิงแต่ละแบบ แต่ก็ถือได้ว่ามีระดับฮอร์โมนต่ำเมื่อเทียบกับในอดีต ซึ่งยาคุมระดับฮอร์โมนต่ำนี้ จะช่วยลดอาการผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นหลังจากทานเข้าไปแล้ว เช่น คลื่นไส้ อาเจียน เวียนศีรษะ เป็นต้น

Drospirenone หรือ ดรอสไพรีโนน

ก็เป็นอีกหนึ่งฮอร์โมนที่เป็นส่วนประกอบในยาคุมกำเนิด มีคุณสมบัติที่พิเศษนอกจากการคุมกำเนิดคือ ช่วยลดอาการอ้วนบวมน้ำเนื่องจากการคั่งของน้ำในร่างกาย ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ทานยาคุมแล้วน้ำหนักเพิ่มขึ้นได้ค่ะ เพราะสาเหตุนี้แหละค่ะที่ทำให้ดรอสไพรีโนนเหมือนกับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนที่ร่างกายสร้างขึ้นมา แถมดรอสไพรีโนนยังมีคุณสมบัติที่ช่วยยับยั้งแอนโดรเจน หรือฮอร์โมนเพศชายด้วยนะคะ เลยสามารถช่วยลดสิวและความมันของผิวหนังและเส้นผมได้ค่ะ

Cyproterone acetate หรือ ไซโปรเตอโรน อะซิเตท

ตัวนี้เป็นฮอร์โมนโปรเจสติน ช่วยต้านฮอร์โมนเพศชาย นิยมนำมาใช้ในการรักษาสิวเห่อ หน้ามัน ผมมัน ขนดกในผู้หญิง และช่วยให้ผิวพรรณสวย ดูมีน้ำมีนวลมากขึ้น

เป็นไงบ้างคะกับความรู้แบบอัดแน่นเกี่ยวกับวิธีกินยาคุมที่เรานำมาฝากกัน ในการเลือกกินยาคุมคุณสาวๆ ควรสังเกตและเลือกยาคุมที่เหมาะกับตัวเอง โดยสังเกตจาก ปริมาณ ee20,30,35 เพื่อลดผลข้างเคียงที่เกิดขึ้นหลังจากการกินยาคุมค่ะ

แต่ถ้าคุณสาวๆ ยังไม่รู้ว่าตัวเองมีฮอร์โมนแบบไหนสามารถเล่น Quiz ค้นหาตัวตนว่า คุณเป็นสาวที่มีฮอร์โมนแบบไหนได้ที่ https://www.hormonequizs.com ก่อนได้นะคะ และที่สำคัญที่สุดก่อนเลือกยาคุมควรปรึกษาแพทย์และเภสัชกรใกล้บ้านก่อนการซื้อยาคุมมารับประทานทุกครั้งนะคะ

ถ้าสาว ๆ รู้วิธีกินยาคุมหรือยาปรับฮอร์โมนอย่างถูกต้องกันแล้ว ลองไปดูยาปรับฮอร์โมนแต่ละประเภทกันได้ที่นี่เลย

รู้จักกับยาปรับฮอร์โมน ee20D, ee30D และ ee35C ตัวไหนที่ใช่สำหรับคุณ

ข้อมูลอ้างอิง

https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/417/ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม/

https://www.pobpad.com/ยาคุมกำเนิด

https://www.petcharavejhospital.com/th/Article/article_detail/Birth_control_pill

สุขภาพ

เครื่องสำอาง แม่และเด็ก คลินิก สุขภาพ สกินแคร์ แต่งหน้า ทรงผม ทำเล็บ แฟชั่น ความรัก ดูดวง วาไรตี้ ลดน้ำหนัก ออกกำลังกาย คติสอนใจ ท่องเที่ยว ที่พัก ร้านอาหาร ร้านคาเฟ่